Rysunki można wykorzystywać zarówno w pracy z małymi dziećmi, jak i uczniami czy nawet w swoim dorosłym życiu. Jest to niezwykle efektywny sposób zapamiętywania informacji, z którego na pewno się nie wyrasta! Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj artykuł!

Dzisiejsi dorośli w swoich szkolnych czasach zostali wtłoczeni w wiele ram. Jedną z nich było przekonanie o sposobie uczenia się – część uważała, że najlepiej przyswaja informacje wzrokowo, inni uczyli się, słuchając (na przykład czytając na głos jakąś partię materiału). Tymczasem nasz mózg wymyka się tym schematom, ponieważ okazuje się, że nie jesteśmy jedynie „jednokanałowi”. Za to pewne jest jedno – mózg kocha proste rysunki! Dlatego połączenie czytania, słuchania i rysowania sprawia, że łatwiej zapamiętujemy informacje. Dodatkowo nie uciekają one tak łatwo z głowy, mózg tworzy bowiem „ścieżki zapamiętywania”. Właśnie dzięki nim potrafi wrócić do wiadomości, które kiedyś sobie przyswoił. Proste ikonki generują emocje, a te dla wspomnień są jak sterydy. Gdy jakąś emocję połączymy z sytuacją, zostanie ona mocniej zapamiętana. Z tego powodu opłaca się rysować podczas uczenia się – by generować silniejsze połączenia pamięciowe. Mnemotechnika (strategia zapamiętywania) polegająca na rysowaniu notatek w trakcie uczenia (się) jest skuteczną pomocą zarówno dla uczniów, jak i osób dorosłych rozwijających karierę zawodową.

Czym są „proste rysunki”?

Zacznijmy od tego, czym są proste rysunki? To ikony, które na bazie podstawowych kształtów (kółko, prostokąt, kreska, kropka itp.) mogą pomóc w efektywnym zapamiętywaniu informacji. Możesz je zastosować w takich sytuacjach, jak:

·        nauka języka – pomagają w zapamiętywaniu słówek, które określają na przykład pojęcia abstrakcyjne;

·        powtórki i usystematyzowanie materiału – przed egzaminem, ważnym spotkaniem itp.;

·        „pamięciówki” – przyswajanie definicji, które po prostu trzeba „zaliczyć”;

·        tłumaczenie skomplikowanych sytuacji, np. relacji rodzinnych, obowiązków, związków przyczynowo-skutkowych;

·        praca z dzieckiem – rozrysowanie pomaga w zapamiętywaniu na przykład ciągu wydarzeń, historii, a nawet wierszy.

Proste rysunki / ikonki są elementami, które możemy dorysowywać w trakcie notowania (np. podczas opracowywania lektury), „bazgrołkami” na marginesach lub spontanicznie nakreślonym schematem na tablicy. Mogą być nawet zapiskami na lodówce! To tych kilka kresek powodujących moment AHA! I uwaga – nie muszą być piękne, ponieważ najważniejsze jest, że działają.

Proste rysunki w codziennej pracy z dzieckiem

Skupmy się na tym, jak za pomocą rysunku nie tylko pracować z dzieckiem, ale wręcz pokazywać mu w ten sposób świat! Kilkulatkowi trudno wytłumaczyć jakąś sytuację, która go spotkała, „dorosłymi” słowami. Zdecydowanie lepiej zrobić to za pomocą rysunków. Kiedy rysujemy, poznajemy perspektywę dziecka, jego sposób myślenia. Można go bowiem zapytać, co myśli o sytuacji przedstawionej na rysunku. Jego mózg szybciej skojarzy abstrakcyjną sytuację i się do niej odniesie. Takie „triki” są przeznaczone nie tylko dla psychologów i nauczycieli, ale także dla rodziców. Zastanawiasz się, jak dotrzeć do swojego kilkulatka? Odpowiedzią na te rodzicielskie dylematy są właśnie proste, schematyczne rysunki!

Jak to zrobić?

Usiądź z dzieckiem przy kartce papieru. Uprzedź, co zaraz zrobisz. Zacznij rysować (nawet nieładnie) i zachęć dziecko do dorysowania kolejnych elementów. Jeśli zaś tworzysz notatki dla siebie, np. przygotowując się do spotkania czy lekcji, zerknij na poniższe video. Tu znajdziesz tutorial, gdzie krok po kroku zobaczysz, jak zrobić dobrą notatkę wizualną.

Byłoby super, gdyby rysując dla starszych dzieci łączyć kształty i hasła. Dla młodszych (2-6 lat) naprawdę wystarczą ikonki i strzałki.

Każdy rodzic może poczuć frustrację, kiedy po raz kolejny powtarza coś dziecku, a ono chwilę później o niczym nie pamięta. Jeżeli ta metoda nie daje efektu, to trzeba ją zmienić – na przykład na rysunkową. Wtedy łatwiej określić reguły, chociażby dotyczące zachowania czy wyrażania negatywnych emocji. Dzieci również ich doświadczają, a dzięki rysowaniu zapamiętują, w jaki sposób mogą się od nich uwolnić.

Wspieranie rozwoju dziecka – mentalnego i fizycznego

Rysowanie rozwija kreatywność i wyobraźnię – być może dla niektórych to oczywistość, ale warto o tym pamiętać. Pomaga to bowiem zarówno tylko kilkulatkom, jak i nawet bardzo poważnym ludziom na wysokich stanowiskach. Osoby, które rysowały lub obserwowały rysowanie (podczas lat mojej praktyki facylitatora i edukatora), wpadały na lepsze pomysły i bardziej niekonwencjonalne rozwiązania. Zatem nie rezygnujmy z rysowania, stawiajmy na rozwój!

Proste rysunki, które operują schematami, świetnie sprawdzają się także jako wsparcie różnego typu terapii. Bardzo istotne są na przykład wtedy, kiedy dziecko ma problemy z wysławianiem się. Używanie języka obrazkowego może pomóc mu oswoić się z określonymi ćwiczeniami. Nieskomplikowane grafiki stosowane są między innymi na kartach logopedycznych, psychologicznych, coachingowych.

Ok, my tu o myśleniu, zapamiętywaniu, ale jest jeszcze coś nieco bardziej prozaicznego –  po pierwsze to ugruntowywanie samosprawczości (samoskuteczności), a po drugie trening ręki. Z częstym ćwiczeniem motoryki małej (tych słodkich puchatych łapek), idzie w parze szybszy rozwój intelektualny. Mózg po prostu tak już został wykształcony, że jeśli więcej się ruszamy, on szybciej się uczy. Im częściej stymulujemy ręce, tym mocniejsze tworzą się ścieżki kojarzeniowe i pamięciowe. Więcej bazgrzesz – lepiej pamiętasz, jasne?

Organizowanie codziennego życia

Chcesz, aby każdy robił to, co do niego należy? Za pomocą rysunkowych list rzeczy „do zrobienia” zadbasz o to, by życie biegło ustalonym rytmem i każdy znał swoje obowiązki. Dotyczy to nie tylko dzieci.

Jak? Spraw, by dziecko czuło współodpowiedzialność w tworzeniu listy zadań. By mogło, np. wymyślić obrazek, dorysować ikonę, zanotować pomysł. Jeśli jest młodsze, zakreślić kolorem symbol reprezentujący jego zadanie. Umieśćcie razem taką rysunkową listę „to do” w widocznym miejscu i uczyńcie z tego dzieło przypominające o tym, jak fajny macie kontakt. Dziecko ma poczuć, że to nie jest coś narzuconego, tylko wspólnie stworzonego –  niezależnie czy w domu, czy w klasie.

Taki trik można zastosować w pracy, na przykład wtedy, kiedy ustalane są zadania zespołu, zwłaszcza składającego się z coraz bardziej świadomego młodego pokolenia. Im młodsi pracownicy, tym pewnie mocniej zwracają uwagę na efektywne wykorzystanie swojego potencjału, więc dobierajmy narzędzia, które w świetle ostatnich doniesień naukowych potwierdzają naszą tezę – rysowanie wspiera pamiętanie. Podczas spotkań róbmy zapiski, używając schematu przestrzennego, nie linijka pod linijką. Po projekcie podsumujmy ręcznie (!) najważniejsze punkty, przypisując im proste symbole. To świetnie wpływa na wyniki, więc może warto wprowadzić to w swojej firmie?

Natomiast w przypadku firmy „dom”, rysunkowe listy zadań znakomicie motywują dzieci do działania. Jeśli zostaną zaproszone do współtworzenia, wtedy bardziej się mobilizują i chętniej wykonują powierzone im obowiązki. Wystarczy stworzyć ikonki określające to, co mają zrobić, a po ukończeniu, pozwolić im je wykreślić. Przekonasz się, że wypełnią swoje zadanie nawet dla samej przyjemności wzięcia udziału w tym projekcie.

Nie rezygnuj z rysowania!

Okazuje się, że technika używania prostych rysunków, jeśli zostanie opanowana w dzieciństwie, będzie procentować przez długie lata. Na początku może służyć do wyrażania uczuć, wprowadzania reguł i określania obowiązków. Później będzie pomocna w szkole, jako technika wspierająca uczenie się (np. języków). A gdy nasze dzieciaki nieco nabiorą doświadczenia, z pewnością będzie im się łatwiej dogadać (także ze sobą) gdy okiełznają i zastosują język wizualny.

Możesz zacząć wdrażać proste symbole już dziś, pobierz darmowy zestaw ikon dla początkujących tutaj: Pobierz